Ždrelac,otok Pašman

1. Z A D A R : https://www.youtube.com/watch?v=2hP73M0Eeck

----------------------------------

-----------------------

1. Ždrelac:

https://www.flickr.com/photos/96756748@N08/sets/72157642891743584/

------------

2. Plaža: „Matlovac“

https://www.flickr.com/photos/96756748@N08/sets/72157642910109553/

---------------------

3. KUD: „Sv.Luka“, Ždrelac 2.dio

https://www.youtube.com/watch?v=T2ZpUMXf4y0#t=137

--------------

4. KUD: „Sv.Luka“, Ždrelac 1.dio

https://www.youtube.com/watch?v=Dkgw8Wmgc44

-----------------------------------------------------

Ždrelac,otok Pašman,Hrvatska

Povijest

Ime ovoga naselja na sjeverozapadnom dijelu otoka Pašmana, nastalo je tvrde povjesničari u uskom morskom tjesnacu, koji odvaja otok Pašman od otoka Ugljana. Naziv mjesta spominje se prvi put 1379.godine, dakle prije 600 godina

"in insula AD SDRELAC" - HAZ-Pergamene - Kurija consulem et mari -20. kolovoza 1379.godine.

Za ovaj prvi spomen mjesta zahvalni smo istaknutom hrvatskom povjesničaru doktoru Stjepanu Antoljaku. Tri godine poslije ovoga prvoga spomena 1400. godine, zadranin Juraj de Rosa kupuje tisuću modija soli na Pašmanu "AD SDRELAC". CP BIANCHI U DIJELU "Zara crisina" tvrdi da se topinom (selo) ŽDRELAC, prvi puta spominje u povjesnim vrelima 1446. godine.

Tijekom XV. stoljeća ovaj toponim se učestalije spominje u zadarskim notarskim spisima i to kao samostalno naselje. Iako se mjesto nespominje u. XVI. i XVII. stoljeću u mletačkom popisu stanovništva, najvjerovatnije zbog toga što je bio sastavni dio Banja, mjesto je bilježeno kao "SDRELAC" u mletačkoj topografiji XVIII. stoljeća.

Od svog postanka pa to 1825. godine Ždrelac je bio sastavni dio Banja. To otočno naselje, kao i sva ostala, formira se oko župne crkve Svetog Luke.

Početkom XIX. stoljeća u mjestu je bilo pedesetak tijesno zbijenih kuća sagrađenih od kamena s dvorcima posjednika iz Zadra, te crkvom i župnim stanom. Krajem ovoga stoljeća mjesto ima osamdesetak kuća.

Povećanje stanovništva u mjestu kao i na otoku nastavlja se raditi 1948. godine, kada u Ždrelcu obitava 561 stanovnik. Tijekom sljedećih decenija stanovništvo se znatno smanjuje, popisom stanovništva iz 1991. godine Ždrelac je imao svega 258 stanovnika.

U Ždrelcu je 1873. godine djelovala je pučka škola s 29 učenika. Šlolske 1944-1945. godineu školi u Ždrelcu se školovalo 161 učenik, školske 1949-1950. godine, nastavu je od I.-VIII. razreda polazilo 73. učenika. Danas se učenici školuju u Osnovnoj školi "Vladimir Nazor" u Neviđanima.

U Ždrelcu kao i u Tkonu i Banju, tim rubnim dijelovima otoka Pašmana očuvana je, kako tvrdi akademik Božidar Finka najviše i najdosljednjije čakavska starina u akcentaciji.

Župa Svetog Luke u Ždrelcu nije točno datirana, ali su svi izgledi da je za vizitacije zadarskog nadbiskupa Zmajevića 26. lipnja 1737 .godine, kada je posvećena obnovljena crkva, vjerojatno postojala i župa.

O župi Svetog Luke u Ždrelcu govori se u dokumentu iz1815.godine, potom 1864.godine o kapelaniji, kada je to mjesto izgubilo status župe i postalo slobodna kapelanija.

Crkva Svetog Luke u Ždrelcu se spominje daleke 1289. godine . U današnju crkvu utkana je bogata povijesnih tako ovoga mjesta.

Crkva Svetog Luke je pravokutnog oblika. U produžetku crkve je kvadratna sakristija. Koncem XIX. stoljeća podignuto je zapadno pročelje sa zvonikom.

Poslije prvoga svjetskog rata nabavljen je današnji kip Majke Božje, 1937. godine osnovano je Djevojačko društvo Gospe Lurdske. Glavni oltar posvećen je Majci Božjoj, drugi Svetom Luki, zaštitniku mjesta i župnom titularu, treći Gospi Lurdskoj. U crkvi jei iz XIV. stoljeća drveni oltar, okrenut najvišem puku. Slika Majke Božje s djetetom Isusom u naručju, koja je nedavno restaurirana, nalazi se na glavnom oltaru i iznimno je vrijedna. I ova je župa do II. Vatikanskog koncila kao i sve otočne bila glagoljaška, a što je vidljivo politički glagoljskim misalima, ritualima i brevijarima.

Vrijedan podatak o ovoj župi ostavio je don Vlado Cvitanović u neobljavljenim rukopisima iz glagoljskih knjiga, godova, matica krštenih, umrlih, krizmanih, i vjenčanih. Uz to je ostavio pregledan popis svećenika glagoljaša s otoka Pašmana, te glagoljske i latinske matrikule bratovština, koje su djelovale od XVI. stoljeća pa sve do najnovijeg vremena. U Ždrelcu je prema kronologiji don Vlade Cvitanovića Bilo 27 svećenika glagoljaša.

U mjestu Ždrelac se nalazi mala kapelica Svetog Ante Padovanskog. Ova kapelica je nekoć pripadala posljednem trogirskom biskupu Antonu Panelliju (1795-1821), koji je u ovoj kapelici i pokopan.Ova kapelica je ljeti funkciji. U njoj se svake subote slavi sveta misa za vikendaše predjela "Gladuša ".

U ovome otočnom naselju, čija je perspektiva budućeg razvoja turizam ima više od 700 vikend kuća.

Tijekom ljeta u Ždrelcu zna boraviti i više od 5000 gostiju iz domovine i inozemstva.

Mjesto je spojeno mostom rekonstruiranim 2010. godine s ostalim naseljima otoka Pašmana i Ugljana suvremenom magistralnom prometnicom. Ispod mosta je prolaz za Nacinalni park „Kornati“.

U Ždrelac se dolazi iz trajektne luke Zadar trajetnom lnijom Zadar-Preko.Vožnja traje 25 minuta (18 linija dnevno).Takođe se može doći iz Biograda trajektnom linijom Biograd-Tkon (12 linija dnevno). Vožnja traje 15 minuta.

Udaljenost mjesta Ždrelca od trajektne luke Preko-Zadar, kao i od trajektne lukeTkon-Biograd je oko 16 km.

Iz marine Ždrelac (centar) izletničkim brodom je organizirano u grupama jednodnevno krstarenje sa posjetom Nacionalnom parku „Kornati“ i Prirodnom parku „Talaščica“.

Također iz trajekne luke Preko-Zadar, kao i trajekne luke Tkon-Biograd u toku dana ima više autobusnih linija na relaciji Preko-Tkon i obratno. U Ždrelcu su 4 autobusna stajališta. Stajalište Ždrelac (centar),kao i ostala autobusna stajališta vidno su označena prometnim znakovima.

Tu je i omiljena plaža "Matlovac" sa tušem, naročito pogodna za djecu i starije osobe sa sitnim pijeskom i blagim pristupom u moru, WC-om, odbojka na pijesku. Pokraj plaže „Matlovac“ su dva ugostiteljska objekta,te igralište „odbojka na pijesku“.

Svi infrastrukturni uvjeti (struja, vodoopskrba, pošta) su riješeni. U mjesu Ždrelac (centar) su trgovine, gostione, kao i "Marina Ždrelac".

U mjestu je veći broj registriranih apartmana i soba za iznajmljivane, te i turistička zajednica u Ždrelcu (centar).

-----------------------------------

Tijekom turističke sezone održavaju se razne kulturne manifestacije u
organizaciji kulturnoumjetničkog društva "Sveti Luka" iudruge"Levanda".

-------------------------------------

----------------------------------------------

Plaža "Matlovac" Ždrelac (4.uvala)

-------------------------------------

DOBRO DOŠLI U ŽDRELAC !

----------------------------------

Arhivsku građu prikupio i obradio: Milenko Bilić.

Administrator: Milenko Bilić

1. Z A D A R : https://www.youtube.com/watch?v=2hP73M0Eeck

--------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------

Ždrelac, остров Пасман, Хрватска

----------------------

Историјат

Името на ова село во северозападниот дел на островот, е изградена според историчарите во тесен теснец, кој ги одвојува островот Пасман на островот Угљана. Место име беше прв пат се споменува во 1379. година, односно пред 600 години "и инсулата АД SDRELAC" - HAZ - Веленот - Манор конзулат et mari - 20 Август 1379 година.

За ова првото спомнување на место сме и благодарни на истакнати хрватски историчар д-р Стивен Антолјак. Три години по ова првото спомнување на 1400 година, по што следеше Јурај де Роса купува сол на илјадници modi Пасман "АД SDRELAC". КП Бјанки делумно "Зара Crisinel" тешко да се добие Шампон (селото) ŽDRELAC, прв пат се споменува во историските извори во 1446 година.

Во текот на XV. век, овој топоним често се споменува во Задар нотарски документи и како независен населба. Дури и ако градот не се споменува во. Шеснаесетти. И XVII. век венецијански пописот, веројатно поради тоа што беше составен дел на Спа, место биле евидентирани како "SDRELAC" во венецијански топографија XVIII. век.

Од своето основање, ова е 1825. Ždrelac беше составен дел од бањата. Овој остров одморалиште, како и сите други, се формира околу парохиската црква на Свети Лука.

Во почетокот на XIX век. век во селото имало педесет збиени куќи изградени од камен замоци со носителот на Задар, а црквата куќа и секоја парохија. На крајот на овој век, на местото има околу осумдесет куќи.

Порастот на населението, како и на островот продолжува да работи во 1948 година, кога Ždrelcu 561 жител престојува. Во текот на следната деценија населението е значително намален, според пописот од 1991 година Ždrelac имаше само 258 жители.

Во Ždrelcu во 1873 година, имаше јавна училиште со 29 ученици. Šlolske 1944-1945. учебни години на локации во Ždrelcu беа обучени 161 студент, училиштето 1949-1950. година настава од I-VIII. одделение 73 студенти присуствуваа. Денес на студенти кои студираат во ОУ "Владимир Назор" во Nevidjane.

Во Ždrelcu во Tkon и Banj, овие маргиналните делови на островот Пасман е зачувана, според академик Божидар Финк и повеќето najdosljednjije čakavska антиквитети во акцентот.

Парохија на Свети Лука во Ždrelcu не е точно датирана, но сите шанси дека посети на задарскиот надбискуп Zmajević 26 јуни 1737 година .Year, кога еден посветен обновената црква веројатно постоеле и парохии.

За парохијата Сент Лук во Ždrelcu се вели во документот iz1815.godine, а потоа 1864 curacy, кога тоа го изгуби својот статус како место на парохијата и chaplaincy беше испразнето.

Црквата на Свети Лука во Ždrelcu споменува уште во 1289 година. Во денешната црква е вткаена толку богата историја на ова место.

Црквата Сент Лук е во правоаголна форма. Проширувањето е квадрат црква сокровишница. На крајот на XIX. век на предната фасада со камбанарија.

По Првата светска војна статуата на Пресвета Богородица, во 1937 година го основал девојки хор на Пресвета Богородица на Лурд. Главниот олтар е посветена на Богородица, а втората Светиот Лука, заштитник на парохијата и титуларен, трета Нашата госпоѓа од Лурд. Црквата jei XIV. век дрвени олтарот, се соочуваат со највисок луѓе. Слика на Пресвета Богородица со Исус детето в раце, кој неодамна беше обновена, се наоѓа на главниот олтар и е исклучително важна. И ова е парохија во II. Ватикански совет, како и сите на островот беше глаголицата, која е евидентна политичка глаголицата missals, ритуали и breviaries.

Вредни информации за оваа парохија, ја напушти Дон Владо Cvitanović во необјавени ракописи на глаголицата книги, дрвата, ореви крштевки, смрт, Krizman и бракови. Покрај тоа, на левата видени листа на глаголицата свештеници од островот Пасман, а глаголицата и латинското matrikule братства, кои работат од шеснаесеттиот. Век до денес. Во Ždrelcu е хронологијата Дон Владата Cvitanović Секој 27 глаголицата свештеници.

Во Zdrelac постои мала капела на Свети Антониј во Падова. Оваа капела припаѓале Последно Трогир епископ Антон Panell (1795-1821), кој се наоѓа во оваа капела и капела pokopan.Ova летото функција. Тоа е секоја сабота слават маса за weekenders мезе "Gladuša".

Во овој остров одморалиште, која е перспективата на идниот развој на туризмот има повеќе од 700 викенд куќи.

Во текот на летото Ždrelcu знае да останат и повеќе од 5000 гости од земјата и странство.

Местото е поврзан со мост реконструирана во 2010 година со други села на островот Пасман и Угљана модерна главниот пат. Под мостот е портал на Националниот парк "Корнати".

----------------------------------------------

Во Ždrelac да доаѓаат од ферибот пристаниште Задар ферибот линии Задар - Преко. Bозење трае 25 минути (18 линии на ден) .Исто така може да се постигне со ферибот од Биоград - Ткон (12 линии на ден). Патувањето трае 15 минути.

Растојание на Zdrelc од пристаништето Преко - Задар, како и од пристаништето Ткон - Задар е околу 16 километри.

Од Марина Ždrelac (во средината) екскурзија брод се организира во групи еден ден крстарење со посета на Националниот парк "Корнати" и природниот парк "Talaščica".

Исто така, од ферибот линии Преко - Задар, како и ферибот линии Tkon - Биоград во текот на денот има повеќе автобуси на патот Биоград - Ткон и обратно. Во Ždrelcu четири автобуските постојки. Погледот Zdrelac (во средината), како и други автобуските постојки се видливо означени со сообраќајни знаци.

Исто така постои и омилен плажа "Matlovac" со туш, особено погоден за деца и постари лица со ситен песок и нежно пристап до морето, тоалет, одбојка на плажа. Веднаш до плажа "Matlovac" се два ресторани, и игралиште "одбојка на песок".

Сите инфраструктура барања (струја, вода, e-mail) се решени. На местото Zdrelac (во средината) се продавници, барови, како и "Марина Ždrelac".

Во селото има поголем број на регистрирани апартмани и соби под кирија, а Туристички одбор во Ždrelac (центар).

За време на туристичката сезона се одржуваат разни културни настани организирани од страна на Културно-уметничкото друштво "Свети Лука" и здружението "Levanda".

----------------------------------------------------

Плажа: "Matlovac" Ždrelac